Terry Eagleton’ın 'Eleştirel Devrimciler: Okuma Biçimimizi Değiştiren Beş Eleştirmen' kitabı çıktı!

 

Britanya’nın yaşayan en büyük edebiyat eleştirmeni ve düşünürü kabul edilen Terry Eagleton’ın Eleştirel Devrimciler: Okuma Biçimimizi Değiştiren Beş Eleştirmen adlı kitabı, Ayrıntı Yayınları’nın İnceleme dizisinde okurlarla buluşuyor.

 Edebiyat eleştirisinin şekillenmesinde büyük katkısı olan I. A. Richards, William Empson, F. R. Leavis, Raymond Williams ve E. P. Thompson’ı mercek altına alan Eagleton, bu isimlerin edebiyat anlayışını nasıl köklü bir biçimde dönüştürdüğünü ve modern eleştirinin temellerini nasıl attığını akıcı ve esprili bir üslupla anlatıyor.

 Eagleton’ın keskin zekâsı ve eleştirel bakış açısıyla kaleme aldığı Eleştirel Devrimciler, edebiyat eleştirisinin toplumsal ve politik boyutlarını da gözler önüne seriyor.

Ayrıntı Yayınları, Terry Eagleton’ın Mizah, Radikal Kurban, İyimser Olmayan Umut, Şiir Nasıl Okunur?, Hayatın Anlamı, Tatlı Şiddet, Postmodernizmin Yanılsamaları, Kültür Yorumları, İdeoloji ve Edebiyat Kuramı çalışmalarının ardından Eleştirel Devrimciler kitabını da okurlarla buluşturdu. Eleştirel Devrimciler’i dilimize Akın Emre Pilgir çevirdi.

Elinizdeki eser sadece İngiliz dili ve edebiyatına meraklı olanlar için değil genel olarak edebiyatın son yüzyılda okunma şekli ve eleştirel okumaların izlediği değişime meraklı tüm okurlar için bulunmaz kaynak. Terry Eagleton, edebiyat ve eleştirel okumaların geçirdiği dönüşümü olağanüstü bir akıcılık ve üslupla kaleme alıyor.

Birinci Dünya Savaşı’ndan önce geleneksel edebiyat okumaları toplumdan genel olarak yalıtılmış durumdaydı. Takip eden yıllarda ve özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra genişleyen eğitim imkânlarıyla genç kuşak eleştirmenlerin sayısı daha da arttı. Sinemanın, reklamcılığın ve popüler basının giderek daha fazla etkili olmasıyla eleştirel okumaların ve edebiyatın konumu büyük bir önem taşır oldu. Bu süreçte edebiyatın sistemli bir bilimsel düşünce konusuna dönüştürülmesi, ticari ve faydacı bir toplumda dilin yoksullaşmasına bir tepkiyi temsil ediyordu. Bu kitapta ele alınan eleştirmenlerin hepsine göre edebiyat eleştirisi toplumsal hastalıkları teşhis etmenin bir yoluydu ve yerine getirilmesi gereken hayati bir ahlaki işleve sahipti. Siyasi görüşlerine, sınıfsal arka planlarına rağmen hepsini devrimci kılan unsur da buydu.

Terry Eagleton bu eserde işte bu devrimcilerin, T. S. Eliot, I.A. Richards, William Empson, F. R. Leavis ve Raymond Williams’ın, yaşamları ve çalışmaları üzerine düşünüyor. Bugün unutulmaya yüz tutmuş hayati bir edebiyat eleştirisi geleneğini mercek altına alıyor. Bu beş eleştirmen, modern zamanların en orijinal ve etkili eleştirmenleri arasında yer alıyor. Etkileri sadece İngilizce konuşan ülkelerde değil her yerde hissedilen yaklaşımları, eleştirileri ve görüşleri, Eagleton sayesinde tüm okurların erişimine açılmış halde. Önemli bir değişim ve deneyimleme dönemi ve bunun eleştirel kuramla bağları arasında köprü kurma imkânı da...

Eleştirel Devrimciler: Okuma Biçimimizi Değiştiren Beş Eleştirmen, raflarda ve internet satış sitelerinde!

TERRY EAGLETON HAKKINDA

Britanya’nın yaşayan en büyük edebiyat eleştirmeni ve düşünürü kabul edilen Terence Fran­cis Eagleton, 22 Şubat 1943’te Salford’da doğdu. Oldukça yoğun bir Katolik öğrenimi gör­dükten sonra, Raymond Williams’tan da dersler alacağı Cambridge Üniversitesi’ne girdi ve burada lisans, lisansüstü ve doktora yaptıktan sonra kısa bir süre İngiliz Edebiyatı üzerine dersler verdi. Oxford Üniversitesi (1992-2001), Manchester Üniversitesi, Notre Dame Üni­versitesi ve halen çalıştığı Lancaster Üniversitesi’nde daimi hocalık yaptığı gibi daha birçok üniversitede de misafir hoca olarak konferanslara katılıp sunumlar yaptı. Ayrıca New Left Review ve New Statesman dergilerine yıllarca yazılarıyla katkıda bulundu.

Eagleton, ilk iki kitabı, Shakespeare and Society (1967) ve Exiles and Emigrés’te (1970) edebi­yata Katoliklikle sosyalizmin ilginç bir sentezini yaparak yaklaştı. İleriki yıllarda böylesi bir sentez arayışından koparak Althusser Okulu’nun edebiyat kuramı alanındaki en önemli adı Pierre Macherey’nin izini sürecek; “bütünlük”,“organiklik” ve “yansıma” gibi Hegel kökenli kavramların edebiyat yapıtlarını çözümlemekte kullanılmasına karşı çıkacaktır. Marxism and Literary Criticism (1976; Marksizm ve Edebiyat Eleştirisi, Çev. Utku Özmakas, İletişim Yay., 2012) adlı yapıtında Marksist gelenekteki benzer eğilimleri sert bir biçimde eleştir­miştir. Criticism and Ideology (1976; Eleştiri veİdeoloji, Çev. E. Tarım, S. Öztopbaş, İletişim Yay., 1985) kitabında ise yapısalcılıktan esinlenen bir “metinbilimi” kavrayışına maddeci ve bilimsel bir içerik kazandırmak için edebiyat yapıtı ile ideolojiler arasındaki, “yansıtma” kav­ramının kuşatamadığı karmaşıklıktaki ilişkileri incelemiştir.

Eagleton, metni “açıklamaya”çalışan ’80’lerdeki bilimsel yönelimini yavaş yavaş terk ederek metni“kullanmaya” ağırlık veren, daha siyasal bir yaklaşımı benimsemiştir. Walter Benja­min or Towards a Revolutionary Criticism (1981; Walter Benjamin yada Bir Devrimci Eleş­tiriye Doğru, Çev. Ferit Burak Aydar, Agora Yay.,2013); Literary Theory (1983; Edebiyat Ku­ramı, Çev. Tuncay Birkan, Ayrıntı Yay. 1990) ve The Function of Criticism (1984; Eleştirinin Görevi, Çev. İsmail Serin, Ark Yay., 1998) gibi yapıtlarında, Benjamin’in yanı sıra, Mihail Bahtin, Derrida, Wittgenstein, Foucault ve feminist hareketin bu siyasal yaklaşımı büyük ölçüde etkilediği görülür.

Edebiyat kuramı alanındaki bu çalışmalarının yanında edebiyat “pratiğine” de bulaşmış, Brecht and Company (yayımlanmadı) ve Saint Oscar (1990) adlı iki oyun ve tek romanı olan Saints and Scholars’ı (1987; Azizler ve Alimler, Çev. Osman Akınhay, AgoraKitaplığı, 2003) yazmıştır.